Συνήθεις Ερωτήσεις

Το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας αποτελεί δικαίωμα διανοητικής ιδιοκτησίας το οποίο παρέχει αποκλειστική προστασία στον δημιουργό έργου.

Συγκεκριμένα, ο δημιουργός έργου περιλαμβάνει τον:

• συγγραφέα,
• μoυσικoσυvθέτη,
• ζωγράφο,
• σχεδιαστή,
• γλύπτη,
• τoρvευτή,
• χαράκτη,
• παραγωγό ηχογράφησης,
• παραγωγό της πρώτης υλικής ενσωμάτωσης ταινίας σε φορέα,
• υπεύθυνο μετάδοσης της εκπομπής σε μια χώρα,
• ιδιοκτήτη του υλικού πάνω στο oπoίo λήφθηκε φωτογραφία,
• προγραμματιστή ηλεκτρονικού υπολογιστή, και
• κατασκευαστή βάσεως δεδομένων.

Το συγγενικό δικαίωμα, σε αντίθεση με το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας που προστατεύει τον δημιουργό, παρέχει προστασία στους:

• ερμηνευτές ή εκτελεστές καλλιτεχνών, όπως για παράδειγμα:
  • ηθοποιοί,
  • μουσικοί,
  • τραγουδιστές,
  • χορωδοί,
  • χορευτές,
  • καλλιτέχνες κουκλοθεάτρου,
  • καλλιτέχνες θεάτρου σκιών,
  • καλλιτέχνες θεάματος ποικιλιών (βαριετέ) ή
  • καλλιτέχνες τσίρκου·
• παραγωγούς φωνογραφημάτων,
• παραγωγούς οπτικοακουστικών έργων,
• ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς και
• εκδότες εντύπων.

Το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας δύναται να προστατεύσει οποιοδήποτε από τα παρακάτω έργα:

• επιστημονικά έργα,
• φιλολογικά έργα όπως για παράδειγμα:
  • μυθιστορήματα,
  • διηγήματα,
  • ποιητικά έργα,
  • θεατρικά έργα,
  • κινηματογραφικά σενάρια,
  • εγχειρίδια,
  • βιογραφίες,
  • δoκίμια,
  • άρθρα,
  • εγκυκλοπαίδειες,
  • λεξικά,
  • υπομνήματα,
  • διαλέξεις,
• προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών,
• καλλιτεχνικά έργα όπως για παράδειγμα:
  • ζωγραφιές,
  • ιχvoγραφίες,
  • μεταλλoγραφίες,
  • λιθoγραφίες,
  • ξυλoγραφίες,
  • έργα χαρακτικής και τυπoγραφίες,
  • γεωγραφικoί χάρτες,
  • σχέδια και γραφικές παραστάσεις,
  • έργα γλυπτικής,
  • φωτογραφίες που δεν μη συμπεριλαμβάνεται σε ταινία,
  • έργα αρχιτεκτονικής υπό μoρφήv oικoδoμώv ή πρoπλασμάτωv,
  • άλλα έργα καλλιτεχνικής δεξιότητας,
  • υφαντά υφάσματα, και
  • αντικείμενα εφαρμοσμένης χειροτεχνίας και βιομηχανικής τέχνης,
• κινηματογραφικό έργο,
• οπτικοακουστικό έργο,
• κινούμενες εικόνες,
• βάσεις δεδομένων,
• ηχογραφήσεις,
• εκπομπές,
• δημοσιεύσεις αδημοσίευτων έργων.

Σημειώνεται ότι, οι ιδέες, διαδικασίες, μέθοδοι λειτουργίας, αρχές και στοιχεία τα οποία δεν εκφράζονται με κάποιο τρόπο δεν προστατεύονται.

Οι προϋποθέσεις για την προστασία των πιο πάνω έργων στην Κυπριακή Δημοκρατία είναι οι ακόλουθες:

• το έργο είναι πρωτότυπο,
• το έργο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στην Κυπριακή Δημοκρατία ή ανεγέρθη στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας ή έχει ενσωματωθεί σε οικοδομή, η οποία βρίσκεται στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας,
• ο δικαιούχος ή οποιοσδήποτε εκ των δικαιούχων είναι φυσικό πρόσωπο πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή νομικό πρόσωπο που έχει συσταθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ως ιδιοκτήτης δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας, έχετε το αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης του έργου περιλαμβανομένης οποιασδήποτε:

• αναπαραγωγής,
• διαφήμισης,
• πώλησης,
• εκμίσθωσης,
• διανομής,
• δανεισμού,
• εκθέσεως στο κοινό πρωτότυπου ή αντιγράφων,
• ραδιοτηλεοπτική μετάδοσης,
• εκπομπής,
• μεταφράσεως,
• διασκευής,
• παρουσίασης στο κοινό,
• απαγόρευσης, ή συγκατάθεσης της διάθεσης στο κοινό του έργου ή τμήματος αυτού.

Ορφανό έργο είναι το έργο για το οποίο κανένας από τους κατόχους δικαιωμάτων του δεν έχει ταυτοποιηθεί, ή ακόμα και αν κάποιος από αυτούς έχει ταυτοποιηθεί, κανένας δε μπορεί να εντοπιστεί, παρά τη διενέργεια επιμελούς αναζήτησής τους.

Η χρήση ορφανών έργων επιτρέπεται, από τους ακόλουθους οργανισμούς, για την επίτευξη στόχων που σχετίζονται με τη δημοσίου συμφέροντος αποστολή τους, νοουμένου ότι έχει εξασφαλιστεί κατάλληλη εξουσιοδότηση από τους κατόχους δικαιωμάτων που έχουν ταυτοποιηθεί και εντοπισθεί:

• βιβλιοθήκες,
• εκπαιδευτικά ιδρύματα,
• μουσεία,
• αρχεία,
• ιδρύματα κινηματογραφικής ή ακουστικής κληρονομιάς, και
• δημόσιους τηλεοπτικούς οργανισμούς

που είναι εγκατεστημένοι στην Κυπριακή Δημοκρατία και προσιτοί στο κοινό.

Η ραδιοτηλεοπτική μετάδοση αφορά στην υλική ενσωμάτωση μιας εκπομπής, η οποία μπορεί να είναι είτε ενσύρματη είτε ασύρματη, όπως για παράδειγμα τη καλωδιακή ή δορυφορική αναμετάδοση.

Η καλωδιακή αναμετάδοση εκπομπών γίνεται βάσει ατομικών ή συλλογικών συμβάσεων μεταξύ, αφενός, των δημιουργών της εκπομπής και των δικαιούχων συγγενικών δικαιωμάτων και αφετέρου, των επιχειρήσεων εκμεταλλεύσεως καλωδιακών δικτύων.

Το δικαίωµα πνευματικής ιδιοκτησίας επί εκπομπής συνίσταται στο αποκλειστικό δικαίωµα:

• εγγραφής ή αναπαραγωγής και αναμεταδόσεως ολόκληρης ή ουσιαστικού µέρους αυτής,
• μετάδοσης ή αναμετάδοσης της προς το κοινό σε χώρο όπου η είσοδος επιτρέπεται έναντι πληρωµής εισητηρίου,
• της υλικής ενσωµατώσεως της εκποµπής,
• της εκμισθώσεως και δανεισμού των υλικών ενσωματώσεων της εκπομπής,
• της διανομής των υλικών ενσωματώσεων της εκπομπής,
• της λήψεως φωτογραφιών από την εκπομπή.

Τα προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών, καθώς και το προπαρασκευαστικό υλικό του σχεδιασμού τους, προστατεύονται ως φιλολογικά έργα υπό την προϋπόθεση ότι είναι προσωπικά πνευματικά δημιουργήματα του δημιουργού τους και όχι αντιγραφή κάποιου υπάρχοντος προγράμματος.

Το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας επί προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή συνίσταται στο αποκλειστικό δικαίωμα στην Κυπριακή Δημοκρατία:

• της οριστικής ή προσωρινής αναπαραγωγής του ολόκληρου ή μέρους του προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή, με κάθε μέσο και μορφή, συμπεριλαμβανομένου της αναπαραγωγής που απαιτείται για τη φόρτωση, την εμφάνιση στην οθόνη, την εκτέλεση, τη μεταβίβαση ή την αποθήκευση αυτού.
• της μετάφρασης, προσαρμογής ή οποιασδήποτε άλλης μετατροπής του προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή και αναπαραγωγής των αποτελεσμάτων του,
• της διανομής στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή, συμπεριλαμβανομένης της εκμισθώσεως του πρωτότυπου προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή ή των αντιγράφων του.

Η βάση δεδομένων αφορά στη συλλογή έργων, δεδομένων ή άλλων ανεξάρτητων στοιχείων, οργανωμένων με συστηματικό ή μεθοδικό τρόπο και ατομικώς προσιτά με ηλεκτρονικά μέσα ή κατ' άλλο τρόπο.

Ο δημιουργός βάσης δεδομένων, η οποία είναι πρωτότυπη, έχει αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσής της ως ακολούθως:

• τη προσωρινή ή διαρκή αναπαραγωγή, ολόκληρης ή μέρους αυτής, με κάθε μέσο και μορφή,
• τη μετάφραση, προσαρμογή, και οποιαδήποτε άλλη μετατροπή της,
• τη διανομή της ή αντιγράφων αυτής στο κοινό,
• την ανακοίνωση, επίδειξη ή παρουσίαση της στο κοινό,
• την αναπαραγωγή, διανομή, ανακοίνωση, επίδειξη ή παρουσίαση στο κοινό των αποτελεσμάτων της οποιαδήποτε μετατροπής της.

Το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας αποκτάται αυτόματα, κατά το χρόνο που αυτό εμφανίζεται με κάποια υλική μορφή, δηλαδή είτε έχει διατυπωθεί γραπτά, ηχογραφηθεί, καταγραφεί, εγγραφεί με οποιοδήποτε τρόπο με ηλεκτρονικά ή άλλα μέσα και εφόσον το εν λόγω αντικείμενο είναι πρωτότυπο. Πρωτότυπο έργο θεωρείται το προσωπικό πνευματικό δημιούργημα και όχι αντιγραφή υφιστάμενου έργου ή προσχεδίου έργου.

Συνεπώς, η απόκτηση και η άσκηση του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας στην Κυπριακή Δημοκρατία, δεν προϋποθέτει την εγγραφή του σε κάποιο μητρώο, ούτε και την ανανέωση της προστασίας του.

Για περαιτέρω πληροφορίες, ανατρέξτε στη σελίδα Προστασία της δημιουργίας σας.